10:21 11.04.2014 1 / 2 AMED (DÎHA) - Bi hevkariya TZP-Kurdî û TMMOB'a şaxa Amedê piştî du Fasîkulên Têgehên Zaravên Teknikî ya bi sê zimanî, xebata xwe ya Ferhenga Zaravên Teknîkî qedand. Ferhenga ku bi piştî xebata 3 salan li benda çapê ye.

TZP-Kurdî û Yekitiya Endezyarên Avahîsaz yên Tirkiyeyê (TMMOB) a şaxa Amadê piştî xebata 3 salan Ferhenga Zaravên Teknîkî ya Kurdî qedand. Xebata TMMOB û TZP-Kurdî ku Tîrmeha 2011'an de hatibû destpêkirin ev 3 sal in bê navber didome. Di destpêkê de komîsyonek zêdetirî 30 kesî ji aliyê TMMOB'a Amedê ve hat avakirin. Komîsyon ji aliyê endezyar û avahîsazan pêk tê û ji herêm, Rojava û Ewropa yê gelek kes jî şêwirmendiya xebatê dikin. Civîna yekemîn a komîsyonê di Tîrmeha 2011'an de çêbû û kesan li gorî beşên xwe peyvên teknîkî berhevkirin. Her kes li peyvên herêmên xwe pêşkêş kir. Komîsyon di destpêkê de her hefte bê navber 4 saetên diciviya û niha jî mehê carek tê ba hev û encamên xebata mehekî dinirxînin.

Di Ferhenga Zaravên Teknîkî de 4 hezar 600 peyv hene

Peyv û zaravên ku di jiyana rojane de tên bikaranîn ji hêla komîsyonê ve hatin berhevkirin. Bi hezaran peyv hatin berhevkirin û yên di jiyana rojane de tên bikaranîn di du fasîkulan de, bi kurdî, tirkî û îngilîzî hatin çapkirin. Her wiha di fasîkulan de pênaseya peyvan jî hatin nivîsîn. Du Fasîkul hatin çapkirin. Ji bo Fasîkula yekemîn, Komxebata Zaravên Teknîkî di 11-15 Gulana 2012'an de hat çêkirin û Fasîkula 1'emîn de 360 peyv hebûn. Di ya 2'emîn Fasîkula TMMOB'ê de jî ji hezar 600 peyv hebûn. Komîsyon piştî du Fasîkulan biryar da ku Fasîkula 3'emîn wek ferheng bê çapkirin. Di Ferhenga Zaravên Teknîkî ku hatiye amadekirin de jî 4 hezar 600 peyv hatin hilbijartin. Her wiha pênaseyê hemû peyvan jî li hember wan hatine nivîsandin.

Bi zaravaya kirmançkî jî ferhengek bê amadekirin

Derbarê ferhengê de jî cîgirê berdevkê komîsyonê, endezyar Hemdem Dogrul ji DÎHA'yê re axivî. Dogrul, da zanîn ku ev xebat di warê xwe de yekemîn e û li herêmê xebatek bi vê awayî pir rengî heta niha nehatibû meşandin. Dogrûl, anî ziman ku piştî vê xebatê de her Odeyên girêdayî TMMOB'ê li gorî beşên xwe vê ferhengê dewlementir bikin û ferhengokek biçûk jî li gorî beşên xwe amade bikin. Dogrul da zanîn ku ev ferheng bi pêşengiya TMMOB'ê bi alîkariya TZP-Kurdî hatiye amadekirin û wiha axivî: "TZP-Kurdî jî gelek alîkarî da me. Ji aliyê redaksiyona ferhengê û bi pisporiya xwe tevlî xebatê bû. Me bi zaravaya kurmancî ev xebatan pêk anî Ev xebat hêj destpêkek e ne ku me her tiştî qedandiye. Em ê bi hevkariya TZP-Kurdî û pisporên xwe bi zaravaya kirmançkî jî ferhengek amade bikin."

Dogrul li ser armanca xebatên xwe jî da zanîn ku gelê kurd ji ber ku hêj bi temamî azadiya xwe bi dest nexistine û di warê perwerdehiya zimanê kurdî de jî standardek çênebûye hewceyê vê xebatê dîtine û wiha berdewam kir: " Di warê peyvên teknikî de divê standardek hebe. Endezyar, avahîsazênên dema di beşa xwe de dixebitin divê bizanibin ku ka wateyên wan peyvan çi ne û di dîroka kurdan de çawa hatine binavkirin. Me xwest em van derxin holê. Ev xebata me dê bingeha perwerdehiya kurdî de cihê xwe bigire."

(gka/mae)